Επεξεργασία Ορισμοί (ενότητα)

== <span id="bibrel" />Σχέσεις μεταξύ των οντοτήτων WEMI ==
[[Αρχείο:WEMI.png|μικρογραφία|300px|Εγγενείς σχέσεις στο μοντέλο IFLA LRM]]

Το μοντέλο IFLA LRM αναγνωρίζει σχέσεις μεταξύ των βασικών οντοτήτων του (WEMI). Αυτές διακρίνονται σε εγγενείς και σε βιβλιογραφικές. 

Οι εγγενείς αποτελούν κύριες σχέσεις μεταξύ των βασικών οντοτήτων του μοντέλου, ενώ οι βιβλιογραφικές σχέσεις μεταξύ των οντοτήτων μπορεί να αποκαλύπτουν μία σχέση περιεχομένου (π.χ. μετάφραση) ή δομής (π.χ. μέρος).

=== <span id="inherent"/>Εγγενείς σχέσεις ===

Το IFLA LRM προβλέπει τις 3 παρακάτω εγγενείς σχέσεις:

* Ένα Έργο πραγματώνεται από μία Έκφραση
* Μία Έκφραση υλοποιείται από μία Εκδήλωση
* Μία Εκδήλωση έχει στιγμιότυπο / χαρακτηριστικό παράδειγμα ένα Αντίτυπο

<div style="text-align:right">[[#top|Επιστροφή στην αρχή της σελίδας ↑]]</div>

=== Βιβλιογραφικές σχέσεις ===
Υπάρχουν πολλά είδη βιβλιογραφικών σχέσεων που αναφέρονται είτε σε μία σχέση περιεχομένου είτε σε μία δομική σχέση. Η πρώτη συστηματική μελέτη και καταγραφή των βιβλιογραφικών σχέσεων δημοσιεύθηκε το 1987 από την Barbara Tillett. Έκτοτε άλλοι ερευνητές επέκτειναν την ταξινομία της Tillett προσθέτοντας ειδικότερες σχέσεις. Παρακάτω παρουσιάζεται μόνο η καταγραφή των κατηγοριών της Tillett, καθώς είναι γενικά αποδεκτή και έχει επηρεάσει τους ορισμούς των σχέσεων στο IFLA-LRM. Συμβουλευθείτε σχετικά την εικόνα στην ενότητα [[#entityboundary|Όρια οντοτήτων μοντέλου IFLA LRM / RDA]] η οποία αναπαριστά τις βιβλιογραφικές σχέσεις και σε ποιο επίπεδο εφαρμόζονται. 

Σημειώστε πως οι κατηγορίες της Tillett είναι γενικές. Στο IFLA LRM αυτές οι κατηγορίες αποτέλεσαν τη βάση για να προβλεφθούν αντίστοιχες σχέσεις. Στο RDA κάθε μία από τις σχέσεις που προβλέπει το IFLA LRM εξειδικεύθηκε περαιτέρω με αποτέλεσμα να υπάρχουν δέντρα ευρύτερων-στενότερων σχέσεων για κάθε WEMI οντότητα. Για παράδειγμα στην οντότητα Εκδήλωση, το RDA προβλέπει μία γενική σχέσεη 'Ισοδυναμία' η οποία έχει στενότερη σχέση την 'Αναπαραγωγή' και η οποία με τη σειρά της έχει στενότερες σχέσεις την 'Ηλεκτρονική αναπαραγωγή' και την 'Ανατύπωση'.

O παρακάτω πίνακας καταγράφει μόνο τη γενική ταξινομία της Tillett αναφέροντας επίσης τις οντότητες στις οποίες εφαρμόζεται η σχέση, καθώς και το αν πρόκειται για σχέση περιεχομένου ή σχέση δομής. 
{| class="wikitable"
|+ Κατηγορίες βιβλιογραφικών σχέσεων
|-
! !!  Κατηγορία !! style="width: 10%" | Οντότητες !! Περιγραφή !! style="width: 10%" | Αγγλικός όρος !! style="width: 10%" | Σχετικές οδηγίες
|-
| rowspan="3" | <span style="writing-mode: vertical-lr; transform: rotate(180deg); white-space: nowrap; min-width: 20px;">Περιεχομένου</span> || Ισοδυναμία || Εκδήλωση - Αντίτυπο || Αφορά στη δημιουργία αντιγράφων μίας εκδήλωσης όπου το περιεχόμενο δεν έχει αλλάξει.<br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα: αναπαραγωγές, ανατυπώσεις'' || Equivalence || [[Reprints|Ανατυπώσεις, Ομοιότυπα, Αναπαραγωγές]]
|-
| Παραγωγή || Έργο - Έκφραση || Αφορά στη δημιουργία παραγώγων ενός Έργου ή μίας Έκφρασης.<br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα παραγώγων έργου: προσαρμογές, παρωδίες''<br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα παραγώγων έκφρασης: μεταφράσεις, αναθεωρήσεις '' || Derivation || 
|-
| Περιγραφή || Έργο || Αφορά στη θεματική ενός έργου που μπορεί να είναι οποιαδήποτε από τις οντότητες του IFLA LRM ή μία έννοια από ένα ελεγχόμενο λεξιλόγιο. <br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα: θέμα, ανασκόπηση, σχολιασμός''   || Description  || 
|-
| rowspan="3"| <span style="writing-mode: vertical-lr; transform: rotate(180deg); white-space: nowrap; min-width: 20px;">Δομής</span>  || Όλου-μέρους || Έργο - Έκφραση<br/>Εκδήλωση - Αντίτυπο|| Αφορά στην περιγραφή της δομής μίας οντότητας όπου το όλο συνδέεται με τα συστατικά μέρη του. <br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα: τριλογία, κεφάλαια ενός έργου, εκδήλωση τύπου kit με τις εκδηλώσεις που περιλαμβάνονται σε αυτή''   || Whole-part  || [[Multiparts#multipart|Πολυμερή έργα]]
|-
| Συνοδεία || Έργο - Έκφραση<br/>Εκδήλωση - Αντίτυπο || Αφορά τη σχέση μεταξύ μιας οντότητας WEMI η οποία συνοδεύει ή συμπληρώνει μία άλλη οντότητα WEMI. <br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα: CD ως συνοδευτικό υλικό σε μία έντυπη εκδήλωση''  || Accompanying || [[Manifestation#300$e|Εκδήλωση - Συνοδευτικό υλικό]]
|-
| Ακολουθία || Έργο - Έκφραση || Αφορά τη χρονολογική σχέση μεταξύ ενός Έργου ή Έκφρασης με ένα άλλο Έργο ή Έκφραση. <br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα: Έργο του οποίου η ιστορία προηγείται της ιστορίας ενός άλλου Έργου (prequel) ''   || Sequential  || 
|-
|  || Κοινό χαρακτηριστικό || Έργο - Έκφραση<br/>Εκδήλωση - Αντίτυπο || Αφορά στην ύπαρξη ενός κοινού χαρακτηριστικού. <br/>&emsp;''Τυπικά παραδείγματα: κοινή γλώσσα, κοινός συγγραφέας, κοινός τόπος έκδοσης''  || Shared characteristic  || 
|-
|}
<div style="text-align:right">[[#top|Επιστροφή στην αρχή της σελίδας ↑]]</div>

=== Σχέσεις, λειτουργία 'explore' και συνδεδεμένα δεδομένα ===

Η καταγραφή των εγγενών σχέσεων είναι υποχρεωτική στο νέο RDA. 

Επιπλέον όμως η καταγραφή των εγγενών και των βιβλιογραφικών σχέσεων είναι απαραίτητη για δύο λόγους:
# υλοποίηση της λειτουργίας εξερεύνησης (explore user task) που οφείλουν να προσφέρουν οι κατάλογοι βιβλιοθηκών σύμφωνα με τις [https://www.ifla.org/wp-content/uploads/2019/05/assets/cataloguing/icp/icp_2016-en.pdf Διεθνείς Αρχές Καταλογογράφησης (ICPs)]
# διασύνδεση των βιβλιογραφικών δεδομένων με δεδομένα τόσο εντός όσο και εκτός του Καταλόγου. Ειδικά αν χρησιμοποιούνται τεχνολογίες συνδεδεμένων δεδομένων (linked data), τότε η διασύνδεση των βιβλιογραφικών δεδομένων με τρίτα σύνολα δεδομένων γίνεται με σημασιολογικό τρόπο, γεγονός που θα διευκολύνει την ευρεία χρήση βιβλιογραφικών δεδομένων εκτός βιβλιοθηκών και την ανάπτυξη προηγμένων υπηρεσιών αναζήτησης και πληροφόρησης. 

<div style="text-align:right">[[#top|Επιστροφή στην αρχή της σελίδας ↑]]</div>
<hr />